Er zijn mensen die worden geboren in een verkeerd lichaam. Ze voelen zich man, maar zitten opgesloten in een vrouwenlichaam. Of andersom, dat kan natuurlijk ook. Vrouw menen te zijn maar het huidje te hebben van een man, met alles er op en er 'an'. Een transgender noemen we dit. Knap lastig lijkt me dat...
Ook ik heb het gevoel dat ik in een verkeerd jasje zit. Wel in een iets andere vorm, dat dan weer wel:
Bij mijn eerste bezoek aan Scandinavië, een aantal jaar geleden, wist ik het gelijk. Ik ben geen Hollander, geen kaaskop, nee ik voel me Scandinaviër! Ik ben dus een translander.
Mijn wieg had in Noorwegen, in Zweden of wherever in Scandinavië moeten staan en niet in de Lage Landen. De fjorden, die rode huisjes, de rendieren, het noorderlicht, de rust aldaar, de ruimte, de meren, het landschap, de vogeltjes, de blonde vrouwen (mannen zo je wilt) en dan dat taaltje! Mieters! Als ik ergens in Scandinavië ben en twee locals raken aan de praat, dan praat ik gewoon mee. Dat gaat vanzelf, accentloos. In gedachten dan he, in het echt spreek ik geen woord buiten de deur.
Nee, ik ben opgegroeid in het verkeerde land en ben daarin blijkbaar niet uniek. Nederland is mooi, begrijp me niet verkeerd, en ook hier zijn de vogeltjes en de dames prachtig maar het voelt niet als mijn moederland. Snap je? Waarschijnlijk niet, zoals ook de transgender niet altijd wordt begrepen. Gelukkig kan ik iets doen aan mijn translanderigheid, namelijk op reis gaan naar het hoge noorden. Zo ook in maart 2016.
Het doel is de dubbele goudvink te fotograferen in Noorwegen. Floris Smeets gaat mij daarbij helpen. Dubbel, zo noemde iemand pas de noordse goudvinken (Pyrrhula pyrrhula pyrrhula), omdat ze zo groot zijn. Jullie Hollandse goudvinken (Pyrrhula pyrrhula europoea) zijn een slag kleiner. Van tevoren zijn de verwachtingen niet al te hoog gespannen. Het is warmer dan verwacht en veel sneeuw is gesmolten. Dat neemt de noodzaak bij de goudvinken weg om de voedertafels, waar ik mijn schuiltentje bij ga opzetten, te bezoeken. Floris is een Hollander, een toffe gast, die na zijn studie is blijven hangen in Noorwegen en hier een bedrijfje is gestart als natuurgids. Een verslag:
Do 17 maart
Vanaf Schiphol vlieg ik naar Oslo en in twee uur rijd ik naar Deset. Mijn uitvalsbasis is een vliegviscamp (vliegvissen heb ik in een ver verleden ook nog gedaan). Onderweg zie ik een ransuil in de verlichting van mijn koplampen.
Vr 18 maart
Om 6u sta ik buiten en zet mijn schuiltentje (doghouse) op. Ik hoor goudvinken overvliegen, maar ze komen niet op de koffie. Wel mezen (kool-, pimpel- en zwarte), groenlingen en ringmussen. Om 12u wordt het winderig en blijft mijn schuiltent niet meer goed staan. Ik heb er genoeg van en stop er mee. Ik warm op in mijn kamer en ga wat rondrijden. Bij toeval kom ik Floris tegen. We rijden terug naar mijn kamer en praten wat. Hij geeft wat tips voor in de omgeving. Morgen pikt hij mij om 10u op en gaan we elders proberen goudvinken te fotograferen. In de namiddag doe ik een siësta en rijd ik wat rond en maak wat foto's van de omgeving. In de avond rijd ik naar Rena voor de boodschappen en ik 'order' een cheeseburgermenu. In Rena is er een langlauf-festival, het dorpje is overladen met sporters. Nice!
Za 19 maart
Om 6u gaat de wekker en om half zeven zit ik in mijn tentje. Het is onder nul en bewolkt. Ook vanochtend geven de goudvinken niet thuis. Ondanks dat vermaak ik me prima, met o.a. een bleke koolmees en groenlingen. Op een gegeven moment duiken er wat vinken, geelgorzen en ringmussen onder de voedertafel. Ze foerageren blijkbaar liever op de grond dan op de tafel zelf. Opeens zie ik een rode flits landen op het takje dat ik boven de voedertafel heb gepositioneerd. Een goudvink? Neen, een mannetje kruisbek! Een minuut blijft hij prachtig zitten. Ik kan zelfs een filmpje maken, voordat hij weer vertrekt. Een leuk alternatief voor de goudvinken! Ik twijfel nog even of het geen grote kruisbek is, het manneke heeft een vrij forse snavel, maar ik maak er toch een 'gewone' crossbill van. Om 10u pikt Floris me op en we rijden een eindje verder de heuvel op. Daar woont een man in een klein huisje. Mogelijk zijn daar nog wel goudvinken. De weg is slecht en door de dooi slecht begaanbaar. We komen aan bij het huisje en ik tref er inderdaad een tam vrouwtje goudvink. Ik kan wat foto's maken, voordat ze wegvliegt. Het barst hier van de grote kruisbekken, ze komen steeds steentjes eten bij een huisje verderop. Helaas te ver voor een goede foto. Floris is niet helemaal fit, te vermoeid van alle trips. Hij brengt mij terug naar mijn appartement. Ik zoek mijn foto's uit en doe een siësta. Daarna rijd ik naar Rena voor een lekkere pizza! Life is great in Norway!! 
Zo 20 maart
Voor zeven uur zit ik in de hut. Het is twee graden onder nul. In de verte hoor ik korhoenders bolderen en er vliegen wilde zwanen over. Alleen dat al maakt het een geslaagde dag. De bleke koolmees is weer van de partij. In de verte hoor ik een groepje goudvinken. Ik fotografeer een geelgors in het landschap. Less is immers more. Na 11u ga ik thee drinken, lunchen en doe een slaapje. Vanaf 15u zit ik weer in de schuilhut. Ik zie een witkopstaartmees, mijn eerste overtuigende ooit. Om 17u vind ik de lichtopbrengst te weinig (iso 2500, f5.6, 320, voor 500mm met 1.4 extender) dus stop ik ermee. Ik rijd naar Rena voor mijn avondmaaltijd. In de schemer zie ik een eland aan de kant van de weg. We kijken elkaar minuten lang aan. De Scandinaviër in mij heeft een enorme aandrang om hem af te knallen. Zo doen we dat hier in het noorden. Het is maar goed dat ik geen geweer bij me heb. 
Ma 21 maart
Tot een uur of 10 zit ik in mijn schuilhut. Dan pak ik in en vertrek naar het vliegveld. Zo komt er een einde aan een te korte trip. Die goudvinken komen nog wel een keer. Een reden te meer om nog eens terug te komen. 
Naschrift
Ondanks dat het niet helemaal is gelukt met de goudvinken kan ik Floris Smeets van harte aanbevelen als gids. Floris is een gezellige gast, weet veel van de vogels en van de omgeving en is goed ingeburgerd in het Noorse.
Soortenlijst
Ransuil
Kruisbek
Grote kruisbek
Goudvink
Wilde zwaan
Groenling
Sijs
Koolmees
Pimpelmees
Ekster
Gr b specht
Vink
Ringmus
Turkse tortel
Zwarte mees
Brilduiker
Geelgors
Bonte kraai
Vlaamse gaai
Matkop
Korhoen
Witkopstaartmees
Raaf
Kievit
Eland